Çene eklemi, tüm vücudumuzdaki en karışık eklemdir. Bunun sebebi, çene ekleminin, normal hareketler sırasında yuvasından dışarı hareket edebilmesi, adeta uzamasıdır. Bunu yapabilen başka bir eklem yoktur. Buna ilave olarak, çene eklemi, konuşma, beslenme, yutkunma vb gibi pek çok değişik fonksiyonda işlev görmekte, hatta bazı kişilerde uyurken de devam eden, diş sıkma faaliyetlerinde devamlı çalışmaktadır. Bu sebepten dolayı, çene eklemlerimiz diğer eklemlere göre bozukluklara daha yatkın olabilmektedirler. Diş kayıpları, dolgu, protez gibi kapanışı değiştiren tedaviler, genetik yatkınlıklar, mevcut olan spondilit, eklem romatizması gibi hastalıklar da çene eklemi bozukluklarını tetikleyebilir. Çene eklemi tedavilerinde ortodonti uzmanı, fizyoterapist ve protez uzmanı gibi farklı disiplinlerin bir arada çalışması gerekebilir.
Eklem hastalıkları, genellikle açma kapatma sırasında eklem sesleri ile kendini gösterir. Bu aşamada bazen eklem adaptasyonu olur ve rahatsızlık ses seviyesinde kalır. Bu durum bazen ömür boyu sürebilir ve ilerlemez. Bu durumda yapılması gereken şey, çene eklemlerini zorlayacak hareketlerden uzak durmak, esnerken çenemizi elimiz ile alttan desteklemek, yemek yerken çeneyi sonuna kadar açarak zorlamamak gibi genel önlemlerdir. Ortodonti uzmanınız, muayene sırasında sizlere detaylı şekilde bilgi verecektir.
Çene eklemi ile ilgili endişelenilmesi gereken nokta, ağrı ve hareket kısıtlılığıdır. Hafif ağrılar tolere edilebilse bile, ileri aşamada her türlü fonksiyonu etkileyen ağrılar ve beslenmeyi bile zorlaştıran ağız açıklığı kısıtlaması görülebilir. Bazı durumlarda dişler ancak 1-2 santim açılabilir. Bu durumda hem beslenmeyi kolaylaştırmak, hem de ağrıların geçmesini sağlamak için bir tedavi yapılması şarttır. Ortodonti uzmanınız, muayene sonucunda yapılması gereken tedavinin sıralamasını düzenleyecektir. Çene eklemi bozukluklarında öncelikli tedavi, akut kas ağrısı ve kısıtlılığını tedavi etmektir. Bunlar genelde ilaç tedavisi ve fizik tedavi kombinasyonu ile olur.
Hareket ve beslenme başlayınca, hastalığın sebebinin ortaya konması ve tedavi edilmesi gerekir. Odak noktası, genellikle dişsel kapanışın düzeltilmesidir. Bunu sağlamak için çene ekleminin rahat olduğu pozisyon tespit edilir ve bu kapanışı sağlayan bir eklem plağı yapılır. Bu plak, ortodontist ya da protez uzmanı tarafından yapılabilir. Bazı durumda uyku esnasında, bazen de 24 saat boyunca plaklar kullanılır. Plak tedavisi genelde 6 ay kadar sürebilir. Bu süre sonunda plak kullanımı bırakılabilir ya da doktor tarafından tekrar bir değerlendirme yapılarak, ek tedavi seçenekleri geliştirilebilir.
Eklem hastalıklarının tedavisinde başvurulması gereken bir başka kişi ise, fizik tedavi uzmanı ve fizyoterapistlerdir. Fizyoterapist ile ortodontistin uyumlu çalışması çok önemlidir. Çene eklem düzensizliği hastalığında, fizik tedavi ile oldukça güzel sonuçlar alınmaktadır. Burada yapılan tedavi ile, eklem hareketleri düzenlenir, fonksiyon sırasında çenenin nasıl hareket ettirileceği öğretilir. Buna ilave olarak kas hareketleri düzenlenerek bozukluğun daha ileri gitmesi engellenir. Bu açıdan çene eklemi rahatsızlıklarında, ortodonti uzmanı ve fizyoterapist iletişim halinde olmalıdır.